Hırsızlık Suçu Kast ve Yararlanma Maksadı

Hırsızlık Suçu Kast, Manevi Unsur, Yarar Sağlama ve Yararlanma Maksadı

Hırsızlık suçu diğer malvarlığı aleyhine işlenen suçlarda olduğu gibi kasten işlenebilen bir suçtur. Hırsızlık suçunun manevi unsuru özel kasttır. Failin, zilyedinin rızası olmadan başkasına ait taşınır bir malı, kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla bulunduğu yerden alması ile hırsızlık suçunun manevi unsuru tamamlanmıştır. T.C.K.’nin 141. maddesinin gerekçesinde hırsızlık suçunun oluşabilmesi için, failin kendisine veya başkasına bir yarar sağlamak maksadıyla hareket etmesinin yeterli olduğu, bunun fiilen temininin şart olmadığı ve bu yararın, maddî veya manevî olabileceği yer almaktadır. Suçun maddi unsurunun tamamlanması için menfaatin temin edilmesi şart koşulmamış bu maksat ile hareket edilmesi yeterli görülmüştür. Suçun manevi unsurunun tamamlanması için ise suç kastının var olması yeterli görülmemiş ayrıca özel kast olan failin kendisine veya başkasına yarar sağlama maksadının da olması gerektiği vurgulanmıştır. Yani mahkemelerin sanığa hırsızlık suçundan ceza verebilmesi için sanığın kendisine veya başkasına yarar sağlama maksadının bulunduğunu tespit etmesi gerekmektedir. Aksi takdirde sadece malın zilyedinin rızası olmadan bulunduğu yerden alınması suç teşkil etmeyecektir.

Hırsızlık Suçu Taksir ile İşlenebilir Mi ?

Hırsızlık suçu taksir ile işlenebilen bir suç değildir. Örneğin kişi benzerliği nedeni ile masadan kalkarken arkadaşının telefonunu almış ise burada kastı ortadan kaldıran bir hata durumu söz konusu olduğundan ve suçun taksirli hali kanunda düzenlenmediğinden hırsızlık suçu oluşmayacaktır.

Kast, ceza hukukunda failin gerçekleştirdiği hareketi ve bunun sonuçlarını bilmesi ve istemesidir. TCK’nın 21. maddesinde kastın suçun oluşmasında belirleyici unsur olduğu ifade edilmiş ve tanımı “kast, suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir” şeklinde yapılmıştır. Kast, bilme ve isteme olmak üzere iki ana öğeden oluşur. Bilme ifadesinden anlaşılan, suç tipinde tanımlanan unsurların fail tarafından fiilin işlendiği sırada biliniyor olmasıdır. Hırsızlık suçunda kastın mevcut olması için failin alıp götürdüğü malın başkasına ait olduğunu bilmesi gerekir. Eğer fail olayın niteliği gereği sahipsiz zannettiği bir malı alıp götürmüşse, hırsızlık kastı ile hareket etmediğinden bu suç tipiyle cezalandırılamaz.
Müşteki, işyerinin karşısındaki boş araziden 19.09.2010 tarihi saat 07.30 civarında hırsızlık olduğunu polise ihbar etmiş, polis ise sanıklar olay yerinden henüz 200 metre ilerlemişken sanıkları yakalamıştır. Sanıkların hazırlıkta ve yargılamanın diğer aşamalarındaki ifade ve sorgularında; köşebentli ızgara demirlerinin boş arazi içindeki çöp varilinin yanında durması nedeniyle sahipsiz olduğunu düşündüklerini beyan etmeleri karşısında, olay yerinde inceleme yapılarak, köşekent demirlerinin bulunduğu yer ile müştekiye ait dükkanın ve suç yerinin konumu saptandıktan sonra sanıkların boş arazide duran demir parçalarının sahipli olduğunu anlayabilecek durumda olup olmadıkları usülünce incelenmeden ve ayrıca 19.09.2010 tarihli tutanak mümzileri ile tanık …… dinlenmeden, yazılı şekilde sanığın mahkumiyetine karar verilmesi, Bozmayı gerektirmiş,… (Yargıtay 17. Ceza Dairesi 2015/9388 E., 2016/1069 K.)

Kişi Sattığı Malın Bedelini Tahsil Edemezse Sattığı Malı Rıza Dışı Geri Alabilir Mi ?

Bu suçun işlenişi sırasında belli bir amaç güdülmüş olabilir. Belirli bir amacın güdülmesi de hırsızlık suçundan verilecek cezanın belirlenmesinde etkilidir. Örneğin kişi hırsızlık suçunu hukuki ilişkiden kaynaklanan alacağını tahsil amacıyla işlemiş olabilir. Kişi sattığı malın bedelini tahsil edemezse bu ona sattığı malı geri alma hakkı tanımaz. Eğer böyle bir durumda mal rıza dışı geri alınmışsa burada hırsızlık suçu oluşacaktır. Fakat kişinin amacı hırsızlık suçundan verilecek cezada indirime gidilmesine sebep olacaktır. Nitekim T.C.K.’nin 144. maddesinde hırsızlık suçunun bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi daha az cezayı gerektiren hal olarak düzenlenmiştir.

Hırsızlık Suçunda Çalınan Malın Geri Alınması

Hırsızlık suçunda malı çalınan kişi hırsızı tespit edip çalınan malını geri almak amacıyla onun iş yerine, deposun veya konutuna giremez. Yukarıda detaylıca açıklandığı üzere çalınan malın geri alınması eylemi hırsızlık suçunu oluşturmayacaktır. Burada ifade edilmek istenen kişinin çalınan malını geri alırken konut dokunulmazlığının ihlali suçunu işlemiş olmasıdır. Bu yüzden kişiye hırsızlık suçundan ceza verilemese de şartları oluşmuş ise konut dokunulmazlığının ihlali suçundan ceza verilmesi mümkündür. Çalınan mal geri alınırken bir de hırsız darp edilmişse kasten yaralama suçu uygulama alanı bulacak fakat yağma suçu uygulama alanı bulmayacaktır. Çünkü mağdur mülkiyet hakkını korumak amacıyla malını geri almayı amaçlıyor. Geri alma sırasında ise başka suç işliyor. Kişi kendi malını yağmalayamayacağından kasten yaralama suçu uygulama alanı buluyor cebir uyguladığı için. Burada dikkat edilmesi gerekilen husus çalınan malın geri alınması esnasında kişinin eylemlerinin başka suçları oluşturup oluşturmayacağıdır. Örneğin hukuki ilişkiden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla satılan malı geri almaya çalışan kişi cebir uygulamış olabilir. Böyle bir durumda cebir veya varsa tehdit suçlarından da cezalandırma yoluna gidilecektir.

Netice itibarıyla kişinin amacı daha az cezayı gerektiren bir hal olabilir veya suçun nitelikli halini oluşturarak cezada arttırma sebep olabilir. Kişinin amacı suçun niteliğini değiştirebilir. Kişinin güttüğü amaç farklı olsa da gerçekleştirdiği eylemler başka suçun konusu olabilir. Bütün bu manevi unsurlar ceza verilirken dikkat edilmesi gerekilen hususlardır.

İlginizi Çekebilecek Diğer Yazılar

Uyuşturucu Satmaya Çalışanın Üstü Karar Alınmadan Aranabilir

Adli Para Cezası (T.C.K m. 52)

Polis Önleme Amacıyla Telefon Dinleyebilir Mi

Telefonun Alınarak Arama Kayıtlarına Bakılması

Üst Araması Kararı Gerektirmeyen Durumlar

MİT Telefon Dinlemesi

Arama Kararı Olmadan Telefon İncelenemez ve Arama Yapılamaz

Araç Araması

Uyuşturucu Kullanma Suçundan Görülen Dava Ne Kadar Sürer ?

Kurusıkı Tabanca Taşınması

UYAP Vatandaş Giriş↗