Poliçe ve Şekil Şartları

Poliçe, çek ve bono bir alacağı temsil eden kıymetli evraklardır. Poliçe bir nevi belirli bir bedelin ödenmesini emreder. Poliçede bulunması gereken unsurlar nelerdir ? Poliçeye yazıldığında poliçeyi geçersiz kılan kayıtlar nelerdir ? Poliçe bulunması zorunlu olan unsurlar nelerdir ? Poliçe nedir ? Poliçede faiz, poliçede vade,

Poliçe Nedir Genel Olarak ?

Poliçe, çek ve bono bir alacağı temsil eden kıymetli evraklardır. Poliçe bir nevi belirli bir bedelin ödenmesini emreder. Poliçede düzenleyen (keşideci), muhatap ve lehtar olmak üzere üçlü bir ilişki söz konusudur. Keşideci, muhataptan poliçede adı gösterilen lehtara ödeme yapılmasını emreder. Poliçe herkes tarafından düzenlenebilir. Tacir sıfatına haiz olmak gerekmez .

Keşideci (düzenleyen)—>lehtar—>Ciro1—>Ciro2…(birden fazla kez ciro edilebilir)—>Hamil (elinde bulunduran)

Hamil herkese rücu edebilir. C2;C1, lehtar ve düzenleyene rücu edebilir. C1; lehtar ve düzenleyene rücu edebilir. Lehtar düzenleyene rücu edebilir .

Ciro kıymetli evrak kaynaklı bir hakkın hamil tarafından bir başkasına devredilmesidir.

Düzenleyen, poliçeyi tanzim eden ve imzalayan kişidir. İmza olmazsa olmaz bir unsurdur. Sadece imzanın olması ancak diğer doldurulması gerekli unsurların sonradan tamamlanabilir olması mümkündür (Açık poliçe). Yalnız muhataba ibraz edilirken bütün unsurlar tam olmalıdır. Tam olmaz ise senet poliçe olma özelliğini yitirebilir.

Kabul işlemi sadece poliçede var (zorunlu değil fakat düzenleyen ya da diğer kişiler poliçenin kabule arz edilmesi şartını getirebilirler). Muhatap poliçeyi kabul etmedikçe kambiyo ilişkisine girmez fakat kabul ettikten sonra esas borçlu haline gelir. Poliçenin esas (asıl) borçlusu düzenleyendir. Kabulden sonra asıl borçlu muhatap olur. Poliçe emre yazılı senet olduğuna göre devri ciro ve zilyetliğin geçirilmesiyle olur. Ciro edene ciranta denir.

Meşru hamil senedi düzgün ciro silsilesine dayanarak haklı olarak elinde bulunduran kimsedir. Poliçe ödenince bütün sorumlular (imzası bulunan herkes) yani düzenleyen, lehtar, cirantalar, avalistler borcundan kurtulur. Poliçe kabul edilmez veya ödenmezse hamil protesto çekerek rücu eder. Hamil muhataba iki sebeple poliçeyi ibraz edebilir. 1) kabul için ibraz 2) ödeme için ibraz.

Kabul edilmezse hamil başvuru hakkını kullanabilmek için kabul etmeme protestosu çeker. Ödenmediği zaman da ödememe protestosu çeker. Protestodan sonra herkese başvurabilir. Buradaki başvuru hakkı halefiyet değil rücudur. Herkes kendinden öncekilere rücu edebilir. Müteselsil sorumluluk var. ( Alacağın tamamı talep edilebilir.)

Yazının İçindekiler

Poliçede Bulunması Gereken Unsurlar Nelerdir ?
Poliçede Bulunması Zorunlu Unsurlar
Poliçede Kanunun Belirli Şartlarda Kabul Ettiği Unsurlar
Poliçede Yazılması İsteğe Bağlı Kayıtlar Nelerdir ?
Poliçeye Yazıldığında Yazılmamış Sayılan Kayıtlar Nelerdir ?
Poliçeye Yazıldığında Poliçeyi Geçersiz Hale Getiren Kayıtlar Hangileridir ?
Poliçede İhbar Zorunluluğu
Poliçede Münferit Unsurlar
Poliçe Güvenli Elektronik İmza ile İmzalanabilir Mi ?
Poliçede Yetkisiz İmza

Poliçede Bulunması Gereken Unsurlar Nelerdir ? (T.T.K. m. 671)

Poliçede bulunması gereken unsurlar Türk Ticaret Kanunu’nun 671. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre poliçe;

Senet metninde “poliçe” kelimesini, senet Türkçe ’den başka bir dille yazılmışsa, o dilde poliçe karşılığı olarak kullanılan kelimeyi,
Belirli bir bedelin ödenmesi hususunda kayıtsız ve şartsız havaleyi,
Ödeyecek olan kişinin, “muhatabın” adını,
Vadeyi,
Ödeme yerini,
Kime veya kimin emrine ödenecek ise onun adını,
Düzenlenme tarihini ve yerini,
Düzenleyenin imzasını, içerir

Poliçenin unsurları bulunması zorunlu yani olmazsa olmaz unsurlar, doğal olarak var oldukları varsayılan unsurlar ve isteğe bağlı unsurlar olarak da ayrılabilir.

1- Poliçe Kelimesi

Senet metninde poliçe kelimesinin ve eğer senet Türkçeden başka dilde yazılmışsa o dilde kanunen poliçe karşılığı olarak kullanılan sözcüğün bulunması gerekir. Metin istenilen dilde olabilir. Fakat poliçe kelimesi kanuni olacak. Diğer unsurlar varsa poliçe kelimesi yoksa emre yazılı havale olur.

2- Poliçede Belirli Bir Meblağın Kayıtsız Şartsız Havalesi

Poliçe kayıtsız şartsız havaleyi içermelidir. Poliçe metni havaleyi ifade etmiyorsa ya da kayıtlı ve şartlı ise poliçe geçersizdir. Bedelin ödenmesi yetkisinin verilmesinde şart koşulması senedin kıymetli evrak niteliğini yitirmesine sebep olur. Belirli bedel nakittir ve nakit taksitlere bölünerek yazılamaz.

Bedelin Türk Lirası ile gösterilmesi şart değildir. Yabancı para ile de gösterilebilir. Senette yabancı para öngörüldüğü takdirde ‘aynen ödeme şartı’ koşulmamış ise borçluya seçim hakkı verilmiştir. Borçlu isterse yabancı para ile öder isterse de yabancı parayı hesaplama birimi olarak kullanarak Türk Lirası ile öder. Aynen ödeme şartı varsa mutlaka belirtilen para birimiyle ödeme yapılır.

1947 tarihli içtihadı birleştirme kararı: Altın hesaplama birimiyse poliçe geçerlidir bu halde vade tarihinde rayiç dikkate alınır. Altın ile aynen ödeme kaydı konulmuşsa poliçe geçersizdir. Çünkü altın mal hükmündedir.

Poliçe bedelinin çeşitli şekillerde gösterilmesi:

MADDE 676– (1) Poliçe bedeli hem yazı hem de rakamla gösterilip de iki bedel arasında fark bulunursa, yazı ile gösterilen bedel üstün tutulur.

(2) Poliçe bedeli yalnız yazıyla veya yalnız rakamla birden çok gösterilmiş olup da bedeller arasında fark bulunursa, en az olan bedel geçerli sayılır.

Meblağ senedin farklı yerlerinde yazılı olup bunlar arasında fark varsa yazı ile gösterilen tutar, yazı ile çeşitli tutarlara yer verilmişse küçük olan meblağ geçerli kabul olunur.

Poliçede faiz şartı

MADDE 675– (1) Görüldüğünde veya görüldüğünden belirli bir süre sonra ödenmesi şart kılınan bir poliçeye, düzenleyen tarafından faiz şartı konulabilir. Diğer poliçelerde böyle bir faiz şartı yazılmamış sayılır.

(2) Faiz oranının poliçede gösterilmesi gerekir; gösterilmemiş ise faiz şartı yazılmamış sayılır.

(3) Başka bir gün belirtilmemişse, faiz, poliçenin düzenlenme gününden itibaren işler.

Poliçede dört tür vade vardır. Bu dördünden başka vade konursa poliçe geçersiz olur. Vade hiç konmazsa görüldüğünde ödenecek poliçe kabul edilir . T.T.K. M. 675’teki faiz anapara kapital faizdir. Yani senedin düzenlendiği tarihten vadeye kadar işler. Faiz görüldüğünde veya görüldükten belirli bir süre sonra ödenmesi öngörülen poliçede şart olarak eklenebilir. Diğer poliçelere faiz şartı konursa poliçe geçersiz hale gelmez. Faiz kaydı yazılmamış sayılır. Faiz oranının poliçede yazılması da gerekir. Yüzdesi belirlenmemiş faiz şartı yok sayılır. Başka gün belirtilmemişse faiz poliçenin düzenleme tarihinden ödeme tarihine kadar işler. Gecikme halinde bedel ile işlemiş anapara kapital faiz bedelinin tümü üzerinden gecikme faizi hesap edilir. Borç muaccel olduktan sonra gecikme faizi istenir. Bedel senedin dışına yazılacaksa ayrıca imzalanması gerekir.

3- Poliçede Ödeyecek Kişinin ( Muhatabın ) Adı

Muhatap poliçenin asli unsurudur. Muhatabı belirtilmeyen poliçe geçersizdir. Muhatabın adının şeklen de olsa görünmesi gerekir. Muhatap belirtilmeden sadece poliçenin üstüne kabul beyanı koymak yeterli değildir. Ad yazılmadan yani Ticaret Odası Başkanı, Genel Kurmay Başkanı gibi sıfatlarla muhatap belirtilemez. Muhatap gerçek kişi ise ad soyad, tüzel kişi ise ticaret unvanı ile gösterilir. Tacir için ticaret unvanı esastır. Tüzel kişilerde özellikle ticaret ortaklıklarında ortaklık sözleşmesinde yer alan unvan kullanılır. Adi ortaklığın tüzel kişiliği olmadığı için muhatap olarak poliçede her ortağın adı ve soyadı yer alır. Tüzel kişiliği bulunmayan topluluklar muhatap sıfatını taşıyamaz.

Poliçede geçerli olmayan imzaların bulunması

Muhatap hayali olsa bile poliçe kanuni şekil şartlarını içererek dolaşıma çıktığı takdirde imzaların bağımsızlığı ilkesi gereğince muhatabın imzasının sahte olması diğer imzaların bağlayıcılığını etkilemez. Muhatap olarak gösterilen kişinin gerçek olmadığını anlayan hamil düzenleyene ve diğer sorumlulara rücu edebilir.

T.T.K. MADDE 677– (1) Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kişilerin imzasını, sahte imzaları, hayali kişilerin imzalarını veya imzalayan ya da adlarına imzalanmış olan kişileri herhangi bir sebeple bağlamayan imzaları içerirse, diğer imzaların geçerliliği bundan etkilenmez.

Poliçede teselsül (Bir borçtan dolayı birden çok kişinin sorumlu olması.)

Poliçede birden çok muhatap bulunabilir. Bu halde poliçeyi ayrı ayrı kabul ettikleri takdirde hamile karşı müteselsilen sorumlu olurlar. Muhatabın yerleşim yeri gösterilmeyen poliçelerde muhatabın adı soyadı yanındaki yer muhatabın yerleşim yeri ve aynı zamanda ödeme yeri sayılır. Düzenleyen muhatabın kendisi olabilir.

T.T.K. MADDE 724– (1) Bir poliçeyi düzenleyen, kabul eden, ciro eden veya o poliçeye aval veren kişiler hamile karşı müteselsil borçlu sıfatıyla sorumludurlar.

(2) Hamil, bunların borçlanmadaki sıraları ile bağlı olmaksızın her birine veya bunlardan bazılarına ya da hepsine birden başvurabilir.

(3) Poliçeden dolayı borç altına girmiş olup da poliçeyi ödemiş bulunan herkes aynı hakkı kullanabilir.

(4) Hamil borçlulardan yalnız birine başvurmakla, diğer borçlularla ilk önce başvurduğu borçludan sonra gelenlere karşı haklarını kaybetmez

4- Poliçede Vade

Normal olarak poliçeye vade konulur fakat vadenin yazılması esaslı şekil şartı değildir yani telafisi vardır. Vadesi gösterilmeyen poliçe görüldüğünde ödenmesi şart edilmiş sayılır. Dört tür vadeden farklı vade içeren veya birden fazla vade içeren poliçe batıldır. Yani vade türleri sınırlı sayıdadır.

T.T.K Madde 703- (1) Bir poliçe;

a) Görüldüğünde,

b) Görüldükten belirli bir süre sonra,

c) Düzenlenme gününden belirli bir süre sonra,

d) Belirli bir günde,

ödenmek üzere düzenlenebilir.

(2) Vadesi başka şekilde yazılan veya birbirini takip eden çeşitli vadeleri gösteren poliçeler batıldır.

Belirli Bir Günde Ödenecek Poliçe

Vade günü senede belirli bir tarih yazılarak gösterilir. Örneğin 8 Mayıs 2030.

Yıl belirtilmezse düzenleme tarihinden itibaren o yıl içindeki senetteki tarihe itibar olunur. Örneğin düzenleme tarihi 8 Mayıs 2019, vade 20 ekimse, ödeme gününü 20 Ekim 2019 olarak düşünürüz. Şeker bayramı gibi özel günlerin belirtildiği vadenin geçersiz sayılmayacağına ilişkin görüşler baskındır ancak Şeker bayramının ilk günü, ikinci günü gibi ibarelerin kesinlik taşıması bakımından belirtilmesi gerekmektedir.

Süreli poliçede vade son gündür. Örneğin poliçede 02.10.2019 tarihine kadar ödeyiniz yazıyorsa vade 02.10.2019 olmalıdır.

Düzenleme Tarihinden Belirli Bir Gün Sonra Ödenecek Poliçe

‘Düzenlemesinden 91 gün sonra gibi ibarelerdir. Vade, düzenleme gününe senetteki belirli süre eklenerek bulunur. İlk gün hesaba katılmaz. (Düzenleme günü hesaba katılmaz.)

T.T.K. MADDE 753– (1) Kanunun bu kısmında veya poliçede gösterilen süreler hesap edilirken bunların başladığı gün sayılmaz.

Senet 31 ocakta düzenlenmiş olsun, 3 ay sonra vade günü ise 31 nisan olmadığı için ödeme günü 30 nisanda olur.

Görüldüğünde Ödenecek Poliçe

Görüldüğünde ödenecek poliçeler kural olarak her an ödemeye ibraz edilebilirler. Vade gününü belirleme yetkisi hamildedir, hamilin senedi ödemeye ibraz ettiği gün vade günüdür. Görüldüğünde vadeli poliçelerde ibraz süresi düzenlenme tarihinden itibaren bir yıldır. Düzenleyen bu süreyi uzatabilir ve kısaltabilir, süre cirantalar tarafından yalnızca kısaltılabilir. Poliçenin süresinde yani düzenleme tarihinden itibaren bir yıl içinde ibraz edilmemesi, vadenin geçirilmesi demektir. Bu halde başvuru hakkı düşer yani poliçe borçluları olan cirantalara avalistlere, lehtara vs. başvurulup onların sorumluluğuna gidilemez fakat bu halde zamanaşımı süresi dolmadıkça senet borçlusu sorumlu kalır. Düzenleyen bu tür poliçelerde senedin muayyen bir günden önce ödenmek üzere ibraz edilemeyeceği şartını poliçeye koyabilir. Bu halde ibraz süresi o tarihten başlar. Düzenleyen poliçede belirli bir süre içinde kabule ibrazı şart koşabilir. Hamil bu şarta uymazsa düzenleyen ve cirantalara karşı rücu haklarını kaybeder.

T.T.K Madde 704- (1) Görüldüğünde ödenmek üzere düzenlenen poliçe ibrazında ödenir. Böyle bir poliçenin düzenlenme gününden itibaren bir yıl içinde ödenmesi için ibrazı gerekir. Düzenleyen bu süreyi kısaltabileceği gibi, daha uzun bir süre de belirleyebilir. İbraz süreleri cirantalar tarafından kısaltılabilir.

(2) Düzenleyen, görüldüğünde ödenecek bir poliçenin belirli bir günden önce ödenmek üzere ibraz edilmeyeceği hakkında şart koyabilir. Bu takdirde ibraz süresi o tarihten başlar

T.T.K. Madde 730- (1) Hamil;

a) Görüldüğünde veya görüldükten belirli bir süre sonra ödenmesi şart olan poliçeyi ibraz,

b) Kabul etmeme veya ödememe protestosunu düzenleme,

c) “Gidersiz iade olunacaktır” kaydının bulunması hâlinde, poliçeyi ödeme amacıyla ibraz,

için belirli süreleri geçirirse, kabul eden kişi hariç olmak üzere, cirantalara, düzenleyene ve diğer borçlulara karşı sahip olduğu hakları kaybeder.

(2) Hamil, kabul amacıyla ibraz edilmesi için düzenleyenin verdiği süreye uymazsa, kabul etmeme ve ödememe sebebiyle başvuru haklarını kaybeder; meğerki, düzenleyicinin yalnız kabule ait sorumluluğu istisna etmek istediği kayıttan anlaşılsın.

(3) Ciroda ibraz için bir süre şart kılınmışsa ancak ciranta bu süreyi ileri sürebilir.

Görüldükten Belirli Süre Sonra Ödenecek Poliçe

Vade, poliçenin muhatap tarafından görülmesinden itibaren senette yazılı süre geçince gelir. Muhatabın poliçeden haberi olur ve düzenleyen ile hamil muhatabın poliçeye karşı olan davranışını öğrenirler. Kabul ediyor mu etmiyor mu? Eğer poliçe muhatap tarafından kabul edilmemişse, süre kabul etmeme protestosu tarihinden itibaren başlar. Muhatap poliçeyi kabul etmiş fakat tarih göstermemiş ve bu tarihi belirlemek amacıyla tarih tespit protestosu da çekilmemişse, vadenin işlemeye başlama günü kabul için ibraz müddetinin son günü belirlenmiş sayılır. Kabul için ibraz süresi belirlenmemişse kanuni süre düzenleme tarihinden itibaren bir yıldır.

Görüldükten belirli süre sonra ödenecek poliçelerde kabule arz şarttır.

T.T.K. Madde 705- (1) Görüldükten belirli bir süre sonra ödenecek bir poliçenin vadesi, kabul şerhinde yazılı tarihe veya protesto tarihine göre belirlenir.

(2) Kabul şerhinde tarih gösterilmemiş ve protesto da çekilmemiş olursa poliçe, kabul eden hakkında, kabule ibraz için öngörülmüş bulunan sürenin son günü kabul edilmiş sayılır.

5- Poliçede Ödeme Yeri

Ödeme yeri poliçede gösterilmelidir fakat gösterilmemişse muhatabın adı soyadı yanında gösterilen yer ödeme yeri olarak kabul edilir. Ödeme yeri kent adı yazılarak gösterilebilir. İzmir, Adana vs. Adresli ve yerleşim yerli poliçe –> Poliçe bir üçüncü kişinin nezdinde ,muhatabın yerleşim yerinde veya başka bir yerde ödenmek üzere düzenlenebilir.

T.T.K Madde 697- (1) Düzenleyen, poliçede, ödemenin nezdinde yapılacağı bir üçüncü kişiyi göstermeksizin, muhatabın yerleşim yerinden başka bir yeri ödeme yeri olarak beyan etmişse, muhatap kabul şerhinde bir üçüncü kişiyi gösterebilir. Aksi takdirde, muhatap, ödeme yerinde poliçeyi bizzat ödemeyi taahhüt etmiş sayılır.

(2) Poliçenin bizzat muhatabın nezdinde ödenmesi şart kılınmışsa, muhatap, kabul şerhinde ödemenin yapılacağı yer olmak üzere, ödeme yerinde bulunan bir adresi gösterebilir.

Adresli Poliçe

Adresli poliçe ya düzenlerken düzenleyicinin ya da poliçe kabule arz edildiğinde muhatabın kabul şerhinde “ödeme yerinde”, ödemenin fiilen yapılacağı üçüncü kişinin adresini gösterdiği poliçedir. Bu poliçe muhatabın değil üçüncü kişinin adresinde ödenir.

Örnek: Poliçe düzenlenirken ödeme mahalli olarak İstanbul gösterilmiştir. Poliçe İstanbul’da muhatabın ev adresinde kabule sunulmuştur. Muhatap senede “Kabul ediyorum. Vade günü poliçe İş Bankası Fatih Şubesinde ödenecektir” kaydını koyarak poliçeyi adresli hale getirmiştir.

Poliçede ödeme yeri zaten vardır ancak muhatap ayrıca ödeme yerinde ödeme adresi göstermiştir .

Örnek: Düzenleyen muhatabın ikametgahı ve ödeme mahalli olarak 1723 sokak no.12 Nişantaşı İstanbul yazmıştır ancak “poliçe Maslak No:45 X A.Ş adresinde muhasebede ödenecektir” kaydını koymuştur. Bu poliçe de adresli poliçedir.

Yerleşim Yerli Poliçe

Düzenleyen poliçenin düzenlenmesi sırasında ödeme yeri olarak muhatabın medeni veya ticari yerleşim yerinden farklı bir yeri, ödeme yeri olarak gösterir.

Yani poliçeye ödeneceği ikametgah yazılmıştır. Mesela poliçede muhatap adı soyadının yanında Ankara yazmakta hatta muhatabın yerleşim yeri gösterilmektedir. Düzenleyen ödeme yerine Ziraat Bankası İzmir Bornova şubesi yazarsa poliçe yerleşim yerlidir. Çünkü bu poliçenin muhatabın yerleşim yerinden farklı bir ikametgahı vardır. Bu poliçenin ikametgahıdır. Muhatap ile poliçenin yerleşim yeri ayrıdır.

Toplanacak olursa Adresli poliçede ödeme yeri mevcut. Düzenleyen ya da muhatap sonradan 3. kişinin adresini ödeme yeri olarak gösteriyor. Ödeme yeri muhatabın yerleşim yeriydi sonradan 3. kişi adresi oldu. Düzenleyen ve muhatap yapabilir. Yerleşim yerli poliçede en baştan düzenleyen ödeme yeri olarak muhatabın yerleşim yerinden farklı bir yeri ödeme yeri olarak yazıyor. Ödeme yeri baştan itibaren muhatabın yerleşim yeri dışında bir yer. O nedenle yerleşim yerli poliçede ödeme yeri mutlaka “ödeme yeri” kısmında gösterilmelidir. Sadece düzenleyen yapabilir.

Adresli poliçe 3. kişi nezdinde ödenir, yerleşim yerli poliçe ise muhatabın ikametgahında değil, poliçenin muhatabın yerleşim yerinden farklı olan ikametgahında ödenir. Muhatap yerleşim yerli poliçe yapamaz yalnızca adresli poliçe yapabilir.

6- Poliçede Lehtar

Bu unsur bize poliçenin hamile yazılı olarak düzenlenemeyeceğini gösterir. Çünkü kimin lehine ödenecekse o kişinin adı zorunlu unsurdur. Poliçe kime veya kimin emrine ödenecekse onun adı soyadı zorunlu unsurdur. Lehtar gerçek ya da tüzel kişi olabilir. Hayali olabilir. Lehtarın varlığı şekli anlamda yeterlidir. Hayali, ehliyetsiz veya kısıtlı olması poliçenin geçerliliğini etkilemez. Adi ortaklık lehtar olmaz. Adi şirket ortağı veya ortakları lehtar olabilir .

Poliçe bizzat düzenleyenin emrine çekilebilir. Düzenleyen ayı zamanda lehtar yani. Düzenleyen poliçeyi kabul ettirip sonra ciro edebilir. Bu durumda kendisine hem ciranta hem düzenleyen hükümleri uygulanır.

7- Poliçede Düzenleme Tarihi ve Yeri

Düzenleme tarihi poliçede temel şekil şartlarındandır, yazılmazsa senet poliçe niteliği taşımaz. Tarih takvim günü olmalıdır ancak şeker bayramının ilk günü, nisanın ilk çarşambası gibi ibareler net bir tespit sağlıyorsa kabul edilir. Düzenleme yerinin gösterilmesi de poliçede temel şarttır. Açıklık olmadığı takdirde düzenleyenin adı soyadı yanındaki yer düzenleme yeri olarak kabul edilir.

Düzenleme yeri hiçbir duraksamaya yer vermeyecek şekilde anlaşılırsa kısaltılmış olarak da yazılabilir. İst. yazılabilir. Çnk yazılamaz çünkü Çankırı mı Çankaya mı belli değildir.

8- Poliçede Düzenleyenin İmzası

Kabul edilinceye kadar poliçenin borçlusu düzenleyendir. Düzenleyen poliçenin kabul edilmemesinden ve ödenmemesinden sorumludur. Düzenleyen poliçenin kabul edilmemesinden sorumlu olmayacağına dair korku kaydı koyabilir fakat ödenmemeden sorumlu olmayacağına ilişkin korku kaydı koyamaz. Böyle bir kayıt yer alsa bile yazılmamış sayılır. Düzenleyenin imzası temel şekil şartıdır. El yazısı ile olmalıdır. Araç veya işaret ile imza kullanılamaz. Düzenleyen tüzel kişiyse şirket adına imza yetkisine haiz kişiler şirket unvanının altında imza atarlar.

T.T.K. Madde 756- (1) Poliçe üzerindeki beyanların el ile imza edilmesi gerekir.

(2) El ile atılan imza yerine, mekanik herhangi bir araç veya elle yapılan veya onaylanmış bir işaret veya resmî bir şahadetname kullanılamaz.

Poliçede Bulunması Zorunlu Unsurlar

Türk Ticaret Kanunu’nun 671. maddesinde yazılı unsurların bulunmaması halinde ne olacağı anılan kanunun 672. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre senet metninde yukarıdaki unsurlardan vade ve düzenleme yeri hariç diğer unsurlar gösterilmemişse senet metni poliçe sayılmaz. Poliçe kelimesi, kayıtsız şartsız belirli meblağ ödenmesi, muhatap, lehtar, tarih, düzenleyen imzası yoksa poliçe hüküm ifade etmez bunlar telafisi olmayan unsurlardır.

Poliçede Kanunun Belirli Şartlarda Kabul Ettiği Unsurlar

Eksiklikler bu varsayımlarla da tamamlanamıyorsa şekil şartları noksan ve poliçe geçersiz demektir Ayrıca belirtilmiş olmadıkça muhatabın adı yanında gösterilen yer, ödeme yeri ve aynı zamanda da muhatabın yerleşim yeri sayılır.

Emre kaydı: Poliçe kanunen emre yazılı sayılır

Vade: Vadesi gösterilmeyen poliçenin görüldüğünde ödenmesi şart edilmiş sayılır

Ödeme yeri: Belirtilmemişse muhatap adı soyadı yanındaki yer ödeme yeri olarak kabul edilir.

Düzenleme yeri: Düzenleme yeri gösterilmeyen poliçe düzenleyenin adı yanında gösterilen yerde düzenlenmiş kabul edilir.

Poliçede Yazılması İsteğe Bağlı Kayıtlar Nelerdir ?

Aşağıda belirtilen kayıtlar poliçede yazılması isteğe bağlı kayıtlardır;

Bedeli nakden alınmıştır ifadesi
Karşılık kaydı,
İhbar kaydı (poliçeye ödemenin ihbar üzerine yapılması yazılabilir )
Hesaba kaydı (banka hesabına ödenmesi ),
İhbardan vazgeçme kaydı
Rekta kaydı ( Poliçenin emre yazılı olmadığını gösteren kayıt.)
Korku kaydı (Cirantaların ödememe ve kabul etmemeden, düzenleyenin ise sadece kabul etmemeden sorumsuzluğunu gösteren kayıt, düzenleyen ödememeden dolayı sorumlu değildir şeklinde kayıt konursa bile konmamış sayılır.)
Ciro yasağı
Adres ve yerleşim yeri kaydı
Masrafsız iade kaydı (Bu kayıt hamili protesto çekmekten muaf eder. Yani hamilin başvuru hakkını kullanması için protesto çekmesine gerek kalmaz .)
Nüsha kaydı
Aynen ödeme kaydı
Tahkim ve yetki kaydı (Uyuşmazlığın çözümünde tahkime gidileceği veya yetkili mahkeme belirtilebilir.)

Poliçeye Yazıldığında Yazılmamış Sayılan Kayıtlar Nelerdir ?

Vekalet ücreti, belirli vadeli poliçede faiz, muacceliyet şartı, manevi tazminat, cezai şart gibi kayıtlar yazılsa bile yazılmamış sayılır.

Poliçeye Yazıldığında Poliçeyi Geçersiz Hale Getiren Kayıtlar Hangileridir ?

Taksitli ödeme, havalenin şarta bağlanması gibi poliçenin şekil şartlarına aykırı olan kayıtlar poliçeye yazıldığında poliçeyi geçersiz hale getirir . (Belirli bedelin nakden ve kayıtsız şartsız ödenmesi şekil şartıdır.)

Poliçede İhbar Zorunluluğu

Başvurma hakkı doğduğu zaman yani hamil muhataba ödeme yapmıyorsa ya da hamil muhataba kabul için ibraz ediyor fakat muhatap kabul etmiyorsa protesto çekilir. Hamil senedin kabul edilmediğini ya da ödenmediğini kendisinden önce gelen cirantaya ve düzenleyene 4 iş günü içinde ihbar etmekle yükümlüdür. Bu ihbarı alan cirantalar da kendisinden önce gelen cirantaya 2 iş günü içinde ihbar etmekle yükümlü . İhbarın protesto kadar ağır sonucu yoktur. İhbarla protesto aynı şeyler değildir. Protesto edilmediği zaman başvurma hakkı yitirilir. İhbar yapılmadığı zaman zarar çıkarsa zararı gidermekle yükümlüdür ihbar etmeyen kişi.

T.T.K. madde 723 – İhbar zorunluluğu

(1) Hamil, protesto gününü veya poliçede “gidersiz” kaydı mevcut ise, ibraz gününü izleyen dört iş günü içinde, kabul etmeme veya ödememe hâllerini, kendi cirantasına ve düzenleyene ihbar etmek zorundadır.

(2) Her ciranta aldığı ihbarı, bunları aldığı günü izleyen iki iş günü içinde önceki ihbarları yapan kişilerin adlarını ve adreslerini de göstermek suretiyle, kendi cirantasına ihbar eder. Düzenleyene varıncaya kadar bu sıra dâhilinde hareket edilir. Süreler önceki ihbarın alındığı tarihten itibaren işlemeye başlar.

(3) Poliçede imzası bulunan bir kişiye ikinci fıkra gereğince ihbarda bulunulduğu takdirde, kendisine aval veren kişiye de aynı süre içinde bu ihbarın yapılması gerekir.

(4) Bir ciranta adresini hiç yazmamış veya okunması mümkün olmayacak surette yazmış ise, ihbarın ondan önceki cirantaya yapılması yeterlidir.

(5) İhbarı yapacak olan kişi bunu noter aracılığıyla veya sadece poliçenin iadesi yoluyla yapabilir.

(6) İhbarı yapmakla yükümlü olan kişi bunu belirli süre içinde yaptığını ispat etmek zorundadır.

(7) Birinci ve ikinci fıkralarda gösterilen süreler içinde ihbarname göndermeyen kişi başvurma hakkını kaybetmezse de ihmalinden doğan zarardan sorumlu olur. Ancak, bu zarara ilişkin tazminat borcu poliçe bedeliyle sınırlıdır.

Poliçede Münferit Unsurlar

Poliçe bizzat düzenleyenin emrine yazılı olabileceği gibi, bizzat düzenleyen üzerine veya bir üçüncü kişi hesabına da düzenlenebilir. Poliçe, bir üçüncü kişinin nezdinde, muhatabın yerleşim yerinde veya başka bir yerde ödenmek üzere düzenlenebilir.

Poliçe Güvenli Elektronik İmza ile İmzalanabilir Mi ?

Poliçe güvenli elektronik imza ile imzalanamaz. Gözleri görmeyenlerin imzaları el yazısı bile olsa usulüne uygun tasdik olmalıdır. Senet birden fazla kişi tarafından imzalanırsa bunlar müteselsilen sorumlu olur. Karbon kağıdı ile atılmış imza geçersizdir. Aval kambiyo senetlerindeki kefaleti ifade eder ancak tam olarak kefalet değildir. Avalin borcu bağımsız bir borçtur, kefalet gibi feri borç değildir. Senedin ön yüzündeki muhatap ve düzenleyen dışındaki imzalar avalist imzasıdır. Senedin arka yüzündeki imza cirodur. Poliçe temsilci aracılığıyla düzenlenebilir. Her türlü kambiyo işleminde temsil mümkündür.

T.T.K. MADDE 1526– (1) Poliçe, bono, çek, makbuz senedi, varant ve kambiyo senetlerine benzeyen senetler güvenli elektronik imza ile düzenlenemez. Bu senetlere ilişkin kabul, aval ve ciro gibi senet üzerinde gerçekleştirilen işlemler güvenli elektronik imza ile yapılamaz.

(2) Konişmentonun, taşıma senedinin ve sigorta poliçesinin imzası elle, faksimile baskı, zımba, ıstampa, sembol şeklinde mekanik veya elektronik herhangi bir araçla da atılabilir. Düzenlendikleri ülke kanunlarının izin verdiği ölçüde bu senetlerde yer alacak kayıtlar el yazısı, telgraf, teleks, faks ve elektronik diğer araçlarla yazılabilir, oluşturulabilir, gönderilebilir.

(3) Ticaret şirketleri ile gerçek ve tüzel kişi diğer tacirlere ilişkin olarak, bu Kanunun zorunlu tuttuğu bütün işlemler elektronik ortamda güvenli elektronik imza ile de yapılabilir. Bu işlemlerin dayanağı olan belgeler de aynı usulle elektronik ortamda düzenlenebilir. Zaman unsurunun belirlenmesi gereken ve tüzükte düzenlenen hâllerde güvenli elektronik imzaya eklenen zaman damgasının tarihi, diğer hâllerde merkezî veri tabanı sistemindeki tarih esas alınır.

(4) Şirket adına imza yetkisini haiz kişiler şirket namına kendi adlarına üretilen güvenli elektronik imzayla imza atabilirler. Bu durumda, kullanılacak nitelikli elektronik sertifikalarda sertifika sahibi alanı içerisine, sertifika sahibinin ismiyle birlikte temsil ettiği tüzel kişinin de ismi yazılır. Bu husus tescil ve ilan edilir.

(5) Bu maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarının uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar 26 ncı maddede düzenlenen tüzükte gösterilir.

Poliçede Yetkisiz İmza

T.T.K MADDE 678– (1) Temsile yetkili olmadığı hâlde bir kişinin temsilcisi sıfatıyla bir poliçeye imzasını koyan kişi, o poliçeden dolayı bizzat sorumludur; bu poliçeyi ödediği takdirde, temsil olunduğu kabul edilen kişinin haiz olabileceği haklara sahip olur. Yetkisini aşan temsilci için de hüküm böyledir.

UYAP Vatandaş Giriş↗

Çalışma Saatlerimizi Öğrenin↗

Türkiye Barolar Birliği↗

Yargıtay Kararı Aramak İçin↗

Anayasa Mahkemesi Kararı Aramak İçin↗

Gündemdeki Yargı Kararları İçin↗

İzmir Baro Levha↗

Popüler Videolar

Türkiye’de En Çok İşlenen Suçlar

“Ataput” İfadesi Atatürk’e Hakaret Olarak Kabul Edilmiştir

Kasten Öldürme ve Yaralama Suçunu İşleyen Mahkumların Eğitim Durumu ve Hapisteki Hükümlülerin Eğitim Durumu

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası Nedir ?